Monday, July 4, 2011

soğutma sistemlerinde kullanılan malzemeler

Soğutucu ve klimalara bakım, onarım için boru, el aletleri ve yardımcı malzemelere
ihtiyaç vardır. Bu malzemeler, teknisyen için çok önem arzeder. Kötü işçilik ve iş kazaları,
genellikle el aletlerinin eksikliği ve yanlış kullanımından kaynaklanır. El aletleri, yardımcı
malzemeler ve güvenlik malzemelerinin eksiksiz olmasına özen gösterilmelidir. Yardımcı
malzemelerinin çoğu sarf edilir ve belli aralıklar ile yenilerinin alınması gerekir.
El aletleri: Pense, karga burun, yan keki, ayarlı pense, segman pense, matkap ve
çeşitli uçları, düz tornavidalar, yıldız tornavidalar, iki ağızlı anahtar takımı, yıldız anahtar
takımı, lokma anahtar takımı, alyen anahtar takımı, çekiçler, tokmaklar, nokta, çakı, bıçak,
eğe takımı (yuvarlak, kare, üçgen), tel fırça, terazi, havya, mengene, el feneri, mikrometre,
metre, demir testeresi, sac kesme makası, 15m’lik uzatma kablosu, boru kesme makası,
havşa takımı vb.
Yardımcı malzemelerin birçoğu: Zımpara kağıdı, temizleme çelik telleri, izole bant,
sızdırmazlık boru hamuru, temizleme bezler, kaynak çubukları vb.
Asgari güvenlik malzemeleri: Baret, koruyucu gözlükler, emniyet ayakkabıları,
eldivenler, yangın söndürücü, ilk yardım seti, acil durumda yapılacakların listesi.

soğutma sistemleri Drayer (Kurutucu ve Süzgeç)

Sıvı halindeki gazın içindeki rutubeti, asitleri ve tozları süzerek tutma görevi yapar.
Soğutma sistemi içinde temiz gaz dolaşımını temin eder. Sistemin içerisine nem ve tozların
girmemesi tamamen mümkün değildir. Bunlardan başka soğutucu gazın içinde bazı asitler
de bulunabilir. Kondenser çıkışına konulan drayerin görevi rutubet ve asitleri emerek tutmak,
toz ve benzeri katı maddeleri süzmektir.

Tek kapılı dolaplarda kondanseri tabii Soğutma

Bazı ev tipiderin donduruculu dolaplarda ve klimalarda motor gücü, soğutucu (evap)
ve kondenser büyük olduğu için kondenserde gazın soğuması tabii hava akımı ile
imkansızdır. Bu sebeple bu dolapların kondenser boruları alüminyum yaprakların içinden
geçirilir ve bir de kondenser önüne fan motoru kullanılarak kondenserin cebri olarak
soğuması sağlanır. Bazen de kondenserin bir kısmı su içerisinde bırakılarak hem fan hem de
su yardımıyla soğutma gerçekleştirilir. Kondenserler soğutuculara göre ve klimaların
çeşitlerine göre birçok değişik tasarım ve biçimde üretilir.

hermetik kompresör

Ekovatlarda kompresör ve elektrik motoru gövde içine üç veya dört adet yayla asılı bir
durumda monte edilmiştir. Bu nedenle motor kalkış ve duruşlarda meydana gelen
titreşimlerden dolayı gövdeye çarpması önlenmiş olur. Elektrik motoru ve kompresör
tamamen kapalı durumdadır. Böyle kapalı kompresörlere hermetik kompresör denir.
Soğutma sistemlerine de hermetik soğutma sistemi denir.

Soğutma Sisteminin Çalışma Prensipleri

Herhangi bir sıvının buharlaşabilmesi için sıvının ısı alması gerekir. Örneğin; suyun
buhar haline gelebilmesi için ısı alması gerekir. Yani su ısıtaldığında buhar haline geçer.
Isısı alınan (soğutulan) gaz sıvı haline geçer. Örneğin; çaydanlıkta kaynayan su,
kapağın etrafından buhar olarak dışarı çıkar. Çaydanlığın kapağını kaldırdığımızda kapaktan
su damlaları dökülür. Burada buhar halindeki su kapağa geldiğinde ısısı alınmakta ve tekrar
sıvı haline dönüşmektedir.

soğutma sistemlerinin çalışma prensipleri
Sıvıların kaynama noktası basınçla orantılıdır. Sıvı üzerindeki basınç düşürüldüğünde
kaynama noktası düşer. Örneğin; açık havada 100 0C’de kaynayan su, kapalı kazan içinde
100 0C’nin üstünde kaynamaya başlar. Tersine, kazan vakum (havası alındığında)
yapıldığında 100 0C’nin altında kaynadığı görülür. Sıvılarda basınç değiştiğinde kaynama
noktası da değişmektedir.
Isı daima basıncın yüksek olduğu bölgeden alçak olduğu bölgeye doğru hareket eder.
Örneğin; bakır çubuk bir ucundan ısıtıldığında ısı, diğer uca doğru hareket eder. Her cismin
kaynayıp buharlaşmaya başlama ısısı birbirinden farklıdır. Bazı cisimlerin kaynama noktaları
aşağıda tabloda verilmiştir. Bu kaynama noktaları basınçsız, normal koşullardaki değerlerdir.
Basınç arttırılacak olursa kaynama sıcaklığı yükselecektir. Tersine basınç azaltılırsa
kaynama sıcaklığı düşecektir. Soğutucu tesislerde soğutucu gazların ısısı alınarak sıvı hale
getirilir. Sonra alçak basınçlı bölüme aktırılarak buhar (gaz) haline dönüştürülür. Buharlaşan
gaz etrafındaki ısıyı almasıyla soğutma işlemi gerçekleşir. Evlerde kullanılan
buzdolaplarında kılcal sıkıştırmalı soğutma sistemi uygulanır. Arızaların çabuk
bulunabilmesi için soğutma sistemi ve çalışma prensibinin iyi bilinmesi gerekir.
Bazı Sıvıların Kaynama Noktaları
Su + 100 0C
Kükürt + 44 0C
Freon12 - 29,8 0C
Amonyak - 33,5 0C
Kükürtdioksit - 10,2 0C
Tablo 1.1: Sıvıların kaynama noktaları
Soğutma; bir yerde istenmeyen ısıyı alıp başka bir yere boşaltmaktır. Bu iş, ısı taşıyan
soğutkan akışkanın tamemen kapalı bir sistem içinde döngüsü sağlanarak yapılır. Sistem
kapalı olduğundan aynı soğutkanın tekrar tekrar kullanılır ve soğutkan her seferinde tüm ısı
çevrimini dolaşıp bir mıktar ısıyı taşır. Soğutma çevriminde dört ana eleman vardır. Bunlar;
ekovat, kondanser, basınç ayarlayıcılar, buharlaştırıcı evaporatördür.

soğutma sistemleri soğutucu gaz

Soğutucu akışkanlarda ısı taşıma ile doğrudan ilgisi
olmayan; kullanım şartlarındaki kimyasal kararlılık, bir çok
uygulama için zehirsiz olma, yanıcılık, fiyatı, kolay bulunabilme,
kompresör yağları ve soğutma tesisatı malzemeleri ile uyumlu
olması gibi birçok koşul aranmaktadır.
Bir soğutucu sistemden kaçan gazın çevresel etkileri de
çok önemlidir. Halojenli bileşenler çok kararlı olmaları nedeni ile
yıllarca atmosferde kalabilmekte ve zamanla stratosfer tabakası
içine yayılabilmektedir. R11ve R12 soğutucu akışkanlar
atmosferin üst kısımlarına ulaştığında molekülleri parçalanarak
ozon tabakasını tahrip eden klorini açığa çıkarır.

soğutma manometre

Soğutma ve iklimledirme alanında basınç ölçmek için yararlanılan cihazlara
manometre denir. Soğutucu tesislerinde kompresörün emme ve basma tarafları manometre
yardımıyla kontrol edilir. Emme tarafında vakum manometresi, basma tarafında ise basınç
manometresi kullanılır. Hem basmayı hem de emmeyi ölçen manometrelere kompunt
manometre adı verilir. Manometreler üzerinde hangi soğutkanlara göre yapılmış olduğu
yazılıdır.
Dolaplara gaz şarjı sırasında manometre kullanılması, işin sağlıklı yapılması için
mutlaka gereklidir. Sistemin vakumu, sistemdeki kaçaklar vb. manometre ile takip edilir.

soğutma sistemleri gaz kaçağı

Soğutucu bir sistemde gaz çok küçük bir sızıntı deliğinden de kaçabilmektedir. Böyle
gaz kaçakları önceleri muhtemel yerlere sabun köpüğü veya sistem su içine daldırılarak
yapılıyordu. Günümüzde teknolojinin gelişimi ile gaz kaçaklarının bulunmasında pratik
uygulamalar kullanılmaya başlandı. Gaz kaçağının olduğu sisteme gaz ile birlikte özel
kimyasal sıvı verilmekte, sıvı ile gazın iyice karışımı için 3-4 saat beklendikten sonra özel el
feneri ile soğutucu boruları gözetlenir. Sistem içine verilen sıvı kaçağın olduğu yerden gazın
renkli çıkmasına neden olduğundan gaz kaçağı kolayca bulunur. Ayrıca sistemi gözetlemek
için yine özel koruyucu gözlüğü de takılır.

soğutma sistemleri vakum pompası

Doğrudan elektrik motoru tahrikli bir tersine hava kompresörüdür. Tasarımına göre bir
veya iki kademelidir. Portatif olup taşınması kolaydır. Vakum pompası boyutları havanın yer
değiştirmesine göre dakika başına metreküp veya litre cinsinden değerlendirilir.
Kompresörün ulaşabileceği vakum mikron cinsinden ifade edilir.
(Mikron; bir mm’nin 1/1000’nine eşit olan doğrusal bir ölçüm birimidir). Temelde
atmosferik basınç değişimlerinden etkilenen manometrik basıncın aksine, toplam basıncın
üzerindeki ölçümler arasında bir karşılaştırmadır. Vakum pompa kataloglarında cihazın
ölçüleri, ağırlığı, boşalttığı havanın debisi litre/ dakika olarak, elektrik motorunun çalıştığı
gerilim ile frekansı ve bağlantı borularının çapı yazılıdır.

Soğutma sistemleri nasıl çalışır

Soğutma kompresörünün sistemdeki görevi, Buharlaştırıcı ve Soğutucudaki ısı ile yüklü soğutucu akışkanı buradan uzaklaştırmak ve böylece arkadan gelen ısı yüklenmemiş akışkana yer temin ederek akışın sürekliliğini sağlamak Buhar haldeki soğutucu akışkanın basıncını kondanser deki yoğuşma sıcaklığının karşıtı olan seviyeye çıkarmaktır.
İdeal bir kompresörde şu genel ve kontrol karakteristikleri aranır:
a. Sürekli bir kapasite kontrolü ve geniş bir yük değişimi-çalışma rejimine uyabilme.
b. İlk kalkışta dönme momentinin mümkün olduğunca az olması.
c. Verimlerin kısmi yüklerde de düşmemesi.
d. Değişik çalışma şartlarında emniyet ve güvenirliliği muhafaza etmesi.
e. Titreşim ve gürültü seviyelerinin kısmi ve tam yüklerde ve değişik şartlarda belirli seviyesinin üstüne çıkmaması.
f. Ömrünün uzun olması ve arızasız çalışması.

soğutma sistemleri Demirdöküm DD A-410

Demirdöküm DD A-410

 

Demirdöküm DD A-410 18 Hp 18000 Btu/h Duvar Tipi İNVERTER Klima (A Enerji Sınıfı)
1. R – 410A Soğutucu akışkan
2. A Sınıfı enerji verimliliği
3. Jet Cool Özelliği
4. LTC Filtre
5. Anti bakteriyel filtre
6. İyonizer
7. Sıcak kalkış modu ( Hot start )
8. Dijital ekran
9. Özel tasarım evaporatör ve kondenser
10. Program saati
11. Auto – restart